Kontrast
Wielkość czcionki
Odstęp wierszy
Odstęp paragrafów
Odstęp liter
Odstęp pomiędzy zdaniami
Zamknij
Nauka zawodu w rzemieślniczym modelu kształcenia realizowana jest na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.
Model kształcenia zawodowego polega na zdobywaniu przez ucznia wiedzy teoretycznej w szkole lub na kursie dokształcającym, oraz praktycznych umiejętności bezpośrednio w firmie rzemieślniczej, w rzeczywistych warunkach pracy. W systemie tym uczeń posiada podwójny – status ucznia i młodocianego pracownika. Praktykę realizuje w rzeczywistym środowisku pracy, uczy się na nowoczesnym sprzęcie, wykonuje różnorodne zadania zawodowe pod okiem instruktora praktycznej nauki zawodu, który jest wysokiej klasy specjalistą z doświadczeniem zawodowym i przygotowaniem pedagogicznym. Wykonuje swoją pracę w rzeczywistym otoczeniu, przez co przygotowywany jest do pracy zawodowej. W trakcie nauki uczeń ma bezpośredni kontakt z klientem, przez co rozwija również umiejętności miękkie, m. in. takie jak komunikatywność, asertywność, odpowiedzialność i zarządzanie czasem. W trzyletnim okresie edukacji zdobywa konkretny zawód potwierdzony egzaminem czeladniczym.
Jak wygląda nauka zawodu w rzemieślniczym modelu kształcenia?
Dualne kształcenie zawodowe opiera się na ścisłej współpracy dwóch partnerów: firmy rzemieślniczej oraz branżowej szkoły I stopnia. Firma i szkoła dzielą między siebie obowiązki związane z kształceniem uczniów. W szkole przekazywana jest wiedza teoretyczna, a pracodawca – rzemieślnik przejmuje odpowiedzialność za kształcenie praktyczne.
Co wyróżnia naukę zawodu w rzemiośle?
Łączenie nauki teoretycznej w szkole lub w formach pozaszkolnych z praktyczną nauką zawodu w firmie. Cech sprawuje nadzór i wspiera proces nauki, Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego zawarta pomiędzy młodocianym pracownikiem i firmą rzemieślniczą za pośrednictwem Cechu, uczeń otrzymuje status pracownika i wynagrodzenie za pracę zwiększające się wraz z poziomem kształcenia, składki na ubezpieczenie społeczne opłaca pracodawca, koszty związane z nauką pokrywa pracodawca.
Zawody motoryzacyjne, w których prowadzona jest nauka zawodu w rzemiośle
Nauka zawodu może odbywać się w systemie szkolnym i pozaszkolnym w zawodach obejmujących klasyfikację zawodów szkolnictwa branżowego oraz klasyfikację rynku pracy. W zawodach szkolnych teoretyczne przygotowanie do zawodu odbywa się w szkole branżowej I stopnia, natomiast w systemie pozaszkolnym dokształcanie teoretyczne odbywa się na kursach lub realizowane jest przez pracodawcę we własnym zakresie. Szczegółowy opis zawodów na stronie www.motoryzacja.home.pl w zakładce nauka zawodu.
Wykaz zawodów, w których możliwa jest nauka i potwierdzenie kwalifikacji zawodowych w rzemiośle motoryzacyjnym:
blacharz samochodowy, elektromechanik pojazdów samochodowych, lakiernik samochodowy, mechanik pojazdów samochodowych, mechanik motocyklowy,.
Nauka zawodu kończy się egzaminem czeladniczym. Potwierdzeniem nabytej wiedzy i umiejętności jest egzamin czeladniczy. Egzaminy czeladnicze przeprowadzają komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych. Egzamin składa się z dwóch etapów: praktycznego i teoretycznego. Osoba, która zdała egzamin otrzymuje świadectwo czeladnicze. Potwierdza ono posiadanie kwalifikacji zawodowych i daje prawo do wykonywania zawodu w kraju i zagranicą. Dodatkowo do świadectwa czeladniczego dołączony jest Suplement Europass, który zawiera szczegółowy opis umiejętności i kompetencji przypisanych do zawodu.
Blacharz samochodowy kod zawodu 721306
Blacharz samochodowy wykonuje prace produkcyjne, remontowo-modernizacyjne oraz prototypowe w zakresie obróbki i kształtowania elementów z blach i profili kształtowych dla przemysłu samochodowego, przy użyciu maszyn i specjalistycznych urządzeń oraz narzędzi ślusarskich i monterskich, ręcznych i z napędem mechanicznym, z wykorzystaniem przyrządów kontrolno-pomiarowych.
Elektromechanik pojazdów samochodowych kod zawodu 741203
Elektromechanik pojazdów samochodowych instaluje w samochodach elektryczne i elektroniczne urządzenia, prawidłowo ustawia zapłon i światła samochodowe; przeprowadza naprawy lub regeneruje uszkodzone urządzenia elektryczne, posługując się amperomierzami, woltomierzami, urządzeniami diagnostycznymi do ustawiania i regulacji zapłonu i ustawiania świateł, kluczami dynamometrycznymi, wkrętakami z napędem pneumatycznym, specjalnymi przyrządami umożliwiającymi montowanie i demontowanie elektrycznych urządzeń samochodowych oraz typowymi narzędziami ślusarskimi.
Lakiernik samochodowy Kod zawodu: 713203
Lakiernik samochodowy maluje lub nakłada powłoki lakiernicze z farb i lakierów na wyroby metalowe i części różnego rodzaju maszyn i sprzętów, pojazdów mechanicznych, statków itp.; przygotowuje powierzchnię do nakładania powłoki, nakłada powłoki lakiernicze oraz utrwala powierzchnię różnymi technikami, posługując się narzędziami prostymi oraz urządzeniami mechanicznymi, np. szlifierkami, pistoletami natryskowymi.
Mechanik pojazdów samochodowych Kod zawodu: 723103
Mechanik pojazdów samochodowych konserwuje, wykonuje obsługę techniczną i naprawia silniki oraz zespoły i układy mechaniczne w samochodach osobowych, ciężarowych, autobusach i innych pojazdach silnikowych, z użyciem urządzeń diagnostycznych oraz narzędzi ślusarskich i monterskich. Mechanicy oprócz samochodów osobowych mogą też naprawiać autobusy, jednoślady, ciągniki, maszyny rolnicze i inne wehikuły. Uczący się w tym kierunku uczniowie stają się specjalistami z dziedziny naprawy i eksploatacji pojazdów samochodowych, a także diagnostyki samochodowej. Zapotrzebowanie na mechaników pojazdów samochodowych jest bardzo duże.
Mechanik motocyklowy – Kod zawodu: 723107
Mechanik motocyklowy wykonuje prace konserwacyjne i naprawcze pojazdów jednośladowych (motocykli, motocykli z przyczepami, motorowerów i in.) oraz ich zespołów; kontroluje stan technicznych zespołów i układów oraz reguluje i sprawdza działanie pojazdu jako całości za pomocą urządzeń diagnostycznych, na uniwersalnych i specjalizowanych stanowiskach obsługowo-naprawczych, z użyciem narzędzi ślusarskich i monterskich.
Warunki zatrudnienia i rozwiązania umowy
Podstawowe informacje, które powinna zawierać umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego to:
Umowa o pracę rozwiązuje się:
Okres wypowiedzenia umowy o pracę wynosi:
Rozwiązać umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia mogą zarówno pracodawca, jak i pracownik. Kodeks pracy wskazuje przyczyny, dla których każda ze stron umowy o pracę może ją wypowiedzieć bez wypowiedzenia.
Sytuacje, w których może tego dokonać pracownik, określa art. 55 Kodeksu pracy. W przypadku pracodawcy art. 52 Kodeksu pracy.
Rozwiązanie za wypowiedzeniem umowy o pracę zawartej w celu przygotowania zawodowego dopuszczalne jest przez pracodawcę tylko w przypadku:
Kodeks Pracy Art. 195. § 1 i Art. 196
Badania lekarskie
Zgodnie z art. 201 Kodeksu pracy młodociany pracownik podlega wstępnym badaniom lekarskim przed przyjęciem do pracy oraz badaniom okresowym i kontrolnym już w czasie zatrudnienia.
W przypadku młodocianego pracownika absolwenta szkoły podstawowej, który nie ukończył 15 lat, do zawarcia umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego dodatkowo wymagana jest opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej.
Prawa i obowiązki ucznia
Uczeń zobowiązany jest w szczególności do:
Uczeń ma prawo do:
Wykaz prac wzbronionych młodocianym
Zakaz zatrudniania młodocianych przy pracach wzbronionych w myśl art. 204 §1 Kodeksu Pracy ma na celu ochronę zdrowia fizycznego i psychicznego młodocianych oraz zapewnienie, aby wykonywana przez młodocianych praca nie miała ujemnego wpływu na ich rozwój. Wykaz prac wzbronionych jest zawarty w Obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac.
Obejmuje on prace, przy których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia i niebezpieczne, oraz prace szczególnie uciążliwe i zagrażające prawidłowemu rozwojowi psychicznemu.
Zatrudnienie młodocianych pracowników dozwolone jest wyłącznie przy pracach objętych programem praktycznej nauki zawodu. Z uwagi na szczególną prawną ochronę pracy młodocianego ustalono listę rodzajów pracy przy, których zabronione jest zatrudnianie młodocianych.
Lista rodzajów prac wzbronionych zawarta jest w załączniku do rozporządzenia.
Ustalono jednocześnie odstępstwa i zezwala się na zatrudnienie młodocianych w wieku powyżej 16 lat przy niektórych rodzajach prac wzbronionych młodocianym, pod warunkiem, że są one niezbędne do odbycia przygotowania zawodowego młodocianych (rodzaje prac zawarte w załączniku do rozporządzenia). Zatrudnienie przy pracach wzbronionych, które mogą być wykonywane w zakresie przygotowania zawodowego nie może mieć charakteru stałego i powinno ograniczyć się do czynności podstawowych, niezbędnych do odbycia przygotowania zawodowego.
http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160001509
Wynagrodzenie młodocianych
Uczniowi, pracownikowi młodocianemu przysługuje prawo do wynagrodzenie za pracę. Wysokość miesięcznego wynagrodzenia jest zróżnicowana i w zależności od roku nauki wynosi:
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale (ogłasza prezes GUS).
Aktualne wynagrodzenie brutto pracowników młodocianych (uczniów) znajduje się na stronie (na samym dole strony): https://www.motoryzacja.home.pl w zakładce nauka zawodu
Czas pracy młodocianego pracownika
Urlopy młodocianych
Wymiar urlopu wypoczynkowego młodocianego nie jest uzależniony od stażu pracy i wynosi w roku kalendarzowym 26 dni roboczych niezależnie od dodatkowych dni wolnych od pracy.
Kodeks Pracy, Rozdział V, Art. 205.
Podstawy programowe kształcenia w zawodach
Podstawa programowa określa wiedzę i umiejętności, które powinien nabyć uczeń w wybranym zawodzie podczas trzyletniego okresu nauki.
Na stronie internetowej Ośrodka Rozwoju Edukacji udostępniono podstawy programowe dla wszystkich zawodów nauczanych w szkole, gdzie można zapoznać się z szczegółowym zakresem nauki:
https://www.ore.edu.pl/2019/08/podstawa-programowa-ksztalcenia-w-zawodach-2019/
Przedłużenie / skrócenie czasu trwania nauki zawodu realizowanej na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego
W celu przedłużenia lub skrócenia czasu trwania nauki zawodu realizowanej na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego należy złożyć następujące dokumenty:
W przypadku osób, które składają wniosek o przedłużenie czasu trwania nauki zawodu z powodu uczestniczenia w kursie przygotowującym do egzaminu czeladniczego, prosimy o dostarczenie zaświadczenia z ośrodka dokształcania i doskonalenia zawodowego, gdzie podaje się planowany termin zakończenia kursu.
Wnioski o przedłużenie czasu trwania nauki zawodu należy składać do Wydziału Oświaty Mazowieckiej Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Warszawie niezwłocznie po otrzymaniu informacji o nieuzyskaniu promocji do klasy programowo wyższej, a nie później niż miesiąc przed rozpoczęciem powtarzania roku lub nie później niż miesiąc przed zakończeniem terminu nauki zawodu. Wnioski o przedłużenie złożone po zakończeniu nauki zawodu z przyczyn formalnych nie będą przyjmowane.
Podstawa prawna:
„§ 12.4) 1. Jeżeli młodociany dokształcający się w branżowej szkole I stopnia nie otrzymał promocji do klasy programowo wyższej lub nie ukończył szkoły, pracodawca, na wniosek młodocianego, albo izba rzemieślnicza, na wniosek pracodawcy będącego rzemieślnikiem i młodocianego, może przedłużyć czas trwania nauki zawodu, nie więcej jednak niż o 12 miesięcy, w celu umożliwienia dokończenia nauki w szkole, a w innych uzasadnionych przypadkach nie więcej niż o 6 miesięcy.